کد مطلب:210524 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:225

گنجینه کتابخانه » اهل بیت » امام صادق (ع) »»» فهرست کتاب

تعلیمات امام صادق درباره حروف

چنانچه در كتاب پیش در علم ائمه اطهار علیه السلام نوشتیم امام عالم به حروف و لغات و اعداد و همه علوم است و هیچ چیز از علم او مخفی نیست اما اینكه آیا علمی حضوری است یا كسبی این بحث جداگانه است - آنچه كه مسلم است به همه حروف و لغات و نقشه عالم از ازل تا ابد به اذن پرودگار عالم واقف و مطلع است و خداوند این مرتبت را به برگزیده خود داده تا او برتر از سایر مردم باشد و او را بشناسند و از او پیروی و اطاعت كنند و بدانند علم و عقل و دیده دوربین آدم از همه نیرومندتر است و از معلم شدیدالقوی سرمشق گرفته و از علم ازلی و ابدی سرچشمه یافته است - و لذا هر موقع هر چه لازم باشد به موقع به ولی برگزیده خود می آموزد و امام همه چیز را همه وقت می داند چنانچه قرآن هم تصریح فرموده است (و كل شی ء احصیناه فی امام مبین).

یعنی ما علم همه چیز را در امام مبین كه مبین احكام و شریعت است قرار دادیم - و از آن جمله مبانی علوم است كه حروف باشد و علم حروف از مهمات علوم اسلامی است كه در سایه آن بر تمام معانی می توان وقوف یافت و اكنون یك حدیث از حضرت امام صادق علیه السلام درباره حروف نقل می كنیم:

یزید بن حسن از حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از پدرش حضرت صادق علیه السلام نقل كرده



[ صفحه 12]



كه یك یهودی آمد خدمت پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و حضرت علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین حضور داشت آن مرد یهودی از حروف هجی و توصیف و آثار و فوائد و خواص آن پرسید - پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله رو به علی علیه السلام كرده فرمود یا علی اجبه - و اضافه فرمود كه: اللهم وفقه و سدده بار الها علی را در این بیان موفق بدار و تسدید و تشدید به نور علم خود فرمای و از همین بیان هم معلوم می شود كه علم امام الهام آسمانی و وحی الهی است.

علی علیه السلام روی به یهودی نموده فرمود ای مرد هیچ حرفی از حروف نیست مگر اسمی از اسماء الهی است و هر اسمی معرف مسمی است آنگاه شروع به تعریف حروف تهجی پرداخت و مرتجلا چنین فرمود:

الف - اما الف فالله لا اله الا هو الحی القیوم

ب - اما باء فباقی بعد فناء خلقه

ت - اما تاء فتواب مقبل التوبة عن عباده

ث - اما ثاء فالثابت الكائن یثبت الله الذین آمنوا بالقول الثابت فی الحیوة الدنیا

ج - اما ج فجل ثنائه و تقدست اسمائه

خ - اما خاء فخبیر بما یعمل العباد

د - اما الدال فدیان یوم الدین

ذ - اما الذال فذوا الجلال و الاكرام

ر - اما الراء فرؤف بعباده

ز - اما الزاء فزین المعبودین

س - اما السین فالسمیع البصیر

ش - فاما الشین فشاكر لعباده المؤمنین

ص - اما صاد فصادق فی وعده و وعیده

ض - فاما ضاد فالضار النافع

ط - فاما طاء فالطاهر المطهر

ظ - فاما ظاء فالظاهر المظهر لایاته

ع - و اما عین فعالم بعباده

غ - و اما غین فغیاث المستغیثین

ف - و اما فاء فالق الحب و النوی



[ صفحه 13]



ق - و اما ق فقادر علی جمیع خلقه

ك - و اما كاف فالكافی الذی لم یكن له كفوا احد و لم یلد و لم یولد

ل - و اما لام فلطیف بعباده

م - و اما میم فمالك الملك

ن - و اما نون فنور السموات من نور عرشه

و - و اما واو فواحد احد صمد لم یلد و لم یولد

ه - و اما هاء فهادی لخلقه

ی - و اما یاء فید الله باسطه

لا - اما لام الف - فلا اله الا الله وحده لا شریك له

پیغمبر فرمود این تفسیری است كه خدای تعالی در حروف تهجی برای ذات كبریائی فرموده است - یهودی با همین سؤال و پاسخ ایمان آورد و مسلمان شد.